De huidige oprijlaan van buitenplaats, De Helmhorst, op de achtergrond is het “buiten” rechts nog net zichtbaar (google 2017)
De naam Helmhorst wijst op hoogte en het is aannemelijk dat deze hoogte van oorsprong een rivierduin aan de Vecht was. Landgoed De Helmhorst genoemd naar de familie van der Helm is in de 17e à 18e eeuw ontstaan in Zwollerkerspel. Deze familie woonde er van 1797 tot ongeveer 1807. Vanaf 1807 telde De Helmhorst drie boerderijen (katersteden) en een landhuis Hoog Erve.
Links de ligging van landgoed De Helmhorst (ruim 31 ha) in buurtschap Herfte ten Oosten van Zwolle.
Aan de rechterzijde de oude oprijlaan van De Helmhorst (foto Erik van Dijk)
Uitsnede kaart 1890 met in geel de huidige Helmhorstweg met de toegang via de Kuyerhuislaan en in blauw de oude toegangslaan, tegenwoordig nog steeds zichtbaar door de lanenstructuur
De Helmhorst is voor 1929 eigendom geweest van de Zwolse wethouder Zebinden Bagerman, hij was ook de koper van het naburige landgoed de Valkenberg, die ook na het overlijden van eigenaar zilversmid W.H. Wenink in 1883 dit buitenverblijf via een veiling aankocht, het landgoed vervolgens liet afbreken en de grond aantrok bij zijn eigen landgoed De Helmhorst.
In 1929 heeft hij het landgoed verkocht aan BK-pannenmaker Berk uit Kampen.
In 1946 is De Helmhorst verkocht aan de Zwolse huidarts Dr. Sollewijn Gelpke die het landgoed tot zijn overlijden zorgvuldig beheerde. Na zijn overlijden is het te koop aangeboden en is het gebied in de handen gevallen van twee projectontwikkelaars, waaruit het in bezit kwam van Delta Lloyd.
Buitenverblijf De Helmhorst (Google 2017)
De villa, die in 1900 na een brand is herbouwd volgens het oude ontwerp wijkt in architectonisch opzicht duidelijk af van andere buitenplaatsen in Berkum, zoals Dijkzicht en Arnichem. Het huidige landgoed is 32 hectare groot, maar oorspronkelijk was het veel groter.
Ook “De Kiekenbelt”, schuin tegenover de Helmhorst, en een groot deel van wat nu de Ambelt is hoorde bij dit landgoed.
De Helmhorst is een landgoed met grote natuurlijke waarde. Er is grote diversiteit in de voorkomende soorten.
Zo werden er bijvoorbeeld 180 soorten hogere planten aangetroffen, werden er 141 verschillende soorten paddenstoelen aangetroffen.
De aangetroffen vogelsoorten tonen een rijke vogelwereld aan, karakteristiek voor oude park- en boslandschappen.
In de jaren 2005 tot en met 2009 zijn in totaal 49 verschillende soorten aangetroffen. De vogelstand per jaar verschilde van 31 tot 38 soorten.
Op De Helmhorst leeft een vitale populatie van kleine tot grote zoogdieren. Er zijn 6 soorten muizen gevonden, waaronder de relatief zeldzame dwergmuis. Mogelijk komt de zeldzame waterspitsmuis voor in het gebied, deze soort is voor 2009 rond de Helmhorst waargenomen.
Verder zijn er minimaal 6 soorten vleermuizen en een aantal grotere zoogdieren aanwezig.
In en rondom water rond De Helmhorst zijn 31 soorten libellen,19 soorten vlinders, 9 soorten sprinkhanen en een aantal andere insecten aangetroffen. Er waren acht soorten weekdieren en drie andere soorten waterdieren waargenomen, waaronder de kleine modderkruiper die als zeldzame soort wordt benoemd in de Flora- en faunawet.
Flora en fauna zijn in grote getalen aangetroffen, een aantal soorten komen voor op de rode lijst of zijn aandachtssoorten. De Helmhorst is een landgoed met grote natuurlijke waarde. Er is grote diversiteit in de voorkomende soorten. Behoud en onderhoud van het landgoed is van groot belang voor dit stukje onbekende en waardevolle natuur in de buurt van Zwolle.
Wil je meer weten over deze inventarisatie,klik dan bij bronvermelding op de link.
(overgenomen KNNV – Afdeling Zwolle natuurinventarisatie landgoed Helmhorst 2005-2011)
1797 – 1807 familie Van der Helm
– 1929 de heer Baggerman
1929 – de heer Berk
1946 – Sollewijn Gelpke
– Delta Lloyd (NN-groep)
Huidige doeleinden
Particuliere bewoning.
Het huis is niet toegankelijk. Het landgoed is deels toegankelijk.