Voetbalvereeniging Herfte 1922-1925

Voetballen in Herfte 1922-1925

Op de foto: De Zwolse Watertoren. tegenwoordig een grote parkeerplaats, destijds nog volop in het groen.
Hier werden op de Turfmarkt de eerste Zwolse voetbalwedstrijden gespeeld

Ontstaan voetbal in Zwolle

Dat er in onze mooie stad Zwolle al bijna 130 jaar tegen een bal wordt getrapt weet misschien niet iedereen, maar op 1 oktober 1893 word er in Zwolle de eerste ‘echte’ voetbalclub opgericht en wel de Zwolsche Athletische Club, beter bekend als Z.A.C.

Op initiatief van Piet Adrian, een toenmalige HBS-scholier, waarmee hij de stoot gaf tot het voetballen in Zwolle, daarbij terzijde gestaan door Jasper Warner (1870-1942), een (sport)bestuurder en ondernemer en de eerste voorzitter van Z.A.C.

Jasper Warner legde de basis voor het voetbal in Zwolle (Publiek domein, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=4079892)

De Turfmarkt is het eerste ‘stadion’ waarover het Zwolse voetbal kan beschikken.

Als de oprichting van Z.A.C. een feit is duurt het nog liefst 17 jaren voordat er in Zwolle een tweede voetbalclub haar opwachting maakt. In 1910 is er de oprichting van P.E.C. In 1918, zo rondom het einde van de 1e wereldoorlog is er de oprichting van de derde voetbalclub in Zwolle: Zwolsche Boys.

Op de bakermat van het Zwolse voetbal, de Turfmarkt ontmoeten tijdens de zomermaanden de voetballiefhebbers elkaar.

Vanaf 1893 zijn er tientallen clubs in Zwolle opgericht, velen houden na enige tijd op te bestaan, maar de levenskrachtigen hebben hun bestaansrecht inmiddels verworven.

Voetbal in Herfte
In deze oertijd van het Zwolse voetbal is voetballen in Nederland nog bijna een elitesport en meestal alleen weggelegd voor jongens uit de betere kringen. Maar in Herfte vinden enkele voetballiefhebbers – slecht enkele jaren na de oprichting van Zwolsche Boys – rondom de Watersteeg/Nieuwe Dijk, (de huidige Kuijerhuislaan) dat het ook de tijd is aangebroken voor de oprichting van een voetbalvereniging in Herfte,
Deze enthousiastelingen onder aanvoering van de gebroeders Geert en Arnie Kragt probeerden spelers bij elkaar te krijgen om zo tot de oprichting van een voetbalclub in Herfte te komen.

Waar moesten de spelers vandaan komen?
Herfte-Wijthmen wordt tegenwoordig vaak in één adem genoemd, maar in die twintiger jaren van de vorige eeuw was dit helemaal niet het geval.
Herfte was sterk georiënteerd op de grote stad. Herfte had ook nog eens een zeer slechte verbinding met het naastgelegen buurtschap Wijthmen. Een smal mul zandpad met kuilen en gaten, zomers een woestijn en in de winter een drassig modderpad is dan de enige verbindingsweg. Hierdoor Is er onderling weinig of geen contact tussen de buurtschappen.

Ook speelde in deze tijd van de oprichting van Herfte nog een club in de buurt en wel VIOS, opgericht in 1912, later in 1926 opgegaan in de Rooms Katholieke SWIFT.
Deze vereniging is de voorloper van het huidige SV Zwolle.

De spelers moeten dus gaan komen uit het dunbevolkte Herfte, de Watersteeg, de Helmhorstweg en de Herfterlaan aangevuld met spelers van enkele aaanliggende straten van Zwolle. De animo voor het spel is dan redelijk groot in het toch kleine Herfte, men weet voldoende spelers bij elkaar te krijgen en zelfs is er plaats voor een tweede elftal.

De oprichting
Het aantal benodigde spelers is aanwezig en niets staat de oprichting van de voetbalclub meer in de weg.
Op 29 november 1922 schijft de V.V. Herfte, officieel Voetbalvereeniging Herfte zich in bij de Noord-Centrale Voetbalbond kortom de N.C.V.B. Op 11 december van hetzelfde jaar wordt de clubnaam geregistreerd. Een neutrale levensbeschouwing leeft de club na waardoor ze voor meerdere gezinten toegankelijk is. In de competitie 1923-1924 komt Herfte uit in de 2^e klasse Oost. (Sportblad “De IJsselstreek.”) De eerste officiële voetbalclub binnen de grenzen van Herfte is dan een feit geworden.

Het gebied tussen Watersteeg (Kuyerhuislaan) en Herfterlaan, de thuisbasis van de V.V. Herfte.

Organisatie van de vereniging
Als voorzitter komt Geert Kragt (1900-1994) uit de bus, hij zal ook waar nodig in het veld optreden als scheidsrechter, broer Arie Kragt (geb. 1904) neemt het secretariaat van de club waar.
De accommodatie is een weiland in het gebied van de Watersteeg Helmhorstweg en de Herfterlaan.
De voetbalvereniging treedt aan in een oranje shirt met zwarte broeken.
In een iets latere fase zal dit shirt vervangen worden door een zwartwit gestreepte uitvoering. Herfte heeft de beschikking over twee voetballende teams. We kennen slecht 20 leden van de club en heel veel groter zal het ledenbestand niet geweest zijn. Het lijkt erop dat deze twee voetballende teams voor zover mogelijk in stand worden gehouden.

De enige bekende teamfoto van de voetbalvereniging Herfte gemaakt beginjaren 20 in Ommen, waaronder Kragt als echte secretaris soms aangeeft waar zijn voetballende leden precies verdaan komen.

Op de foto:

Staande vlnr: Gait Massier (slager Vechtstraat en/of kroegbaas Veemarkt), Jan Hageman (Kuyerhuislaan) Israël, (?), Jan Tensen (Winkel Campherbeeklaan) en Geert Kragt (voorzitter en scheidsrechter Helmhorstweg).

Geknield van lnr: G. Lucht (Herfterlaan tussen de spoorlijnen), Brand (Gladiolenstraaat) en Arie Kragt (secretaris, Helmhorstweg.

Zittend vlnr: Hennie Massier (Urbana?), Aart Fidder (later zondagschoolmeester “De Zaaier”in Berkum) en Koopman.

De Bekerkant bij de voetbalvereniging Berkum

Andere ons bekende leden van de vereniging die zich op gegeven hebben zijn Roelofs Tensen, Hendrik van het Hul (beiden 2^e team), Maren Huisman, Charles van Born, Maas (van vleesfabriek uit Wijhe), Bé Schaart, de gebroeders Roelof, Henk en Gerrit Hageman, Vader Willem Hageman werkte bij Reinders ‘in de olie’.

Enkele overgebleven bekers vertellen sportieve successen die de V.V. Herfte boekte. Deze bekers zijn in het begin van de negentiger jaren bij de V.V. Berkum terecht gekomen en nog te bewonderen in het bekerkastje met de foto in het tribunegebouw van de vereniging. Vele gegevens over de wedstrijden van V.V. Herfte zijn verloren gegaan, van slechts enkelen zijn nog gegevens bekend.

De voetbalclub kwam in het veld tegen o.a. O.V.C. Ommen en ook tegen het zesde elftal van Z.A.C. In een uitwedstrijd won Z.A.C. met 1-0 van Herfte op 13 mei 1924, ZAC werd hierdoor kampioen.

Ontbinding van de vereniging
De voetbalvereniging Herfte is echter geen lang leven beschoren, in de Sportkroniek van 11 januari 1925 vindt de vermelding plaats dat de clubnaam is vervallen door ontbinding.

De oorzaak hiervan wordt niet vermeld. De club bestaat dan slecht officieel twee jaar en één maand, niet meer dan twee volledige voetbalcompetities. Op voetbalgebied had Herfte geen bestaansrecht gekregen, mede door de concurrentie van de jonge voetbalclubs in de buurt en door de slechte verbinding met het buurtschap Wijthmen. Met de tot standkoming van de kerk op de grens van Herfte en Wijthmen (Valkenbergweg) komt er ook een goede wegverbinding tot stand tussen beide buurtschappen. Het zou nog tot april 1969 duren voordat er een volwaardige voetbalvereniging zou worden opgericht in Wijthmen.

Voetballend Herfte kiest dan voor deze nieuwe club in Wijthmen. Hoe zou het met V.V. Herfte afgelopen zijn als er in deze begin twintiger jaren wel een goede verbinding geweest zou zijn met Wijthmen. Hadden vele Wijthmense voetballers dan voor Herfte gekozen?

Gedurende enkele jaren in het bestaan van de Wijthmense club stonden de voetballers uit de beide buurtschappen soms jaarlijks nog weleens sportief tegenover elkaar. Het is dan 1^e Pinksterdag, de derby Herfte-Wijthmen op het voetbalterrein achter café de Mol en later op de accommodatie van de Wijthmense club. Deze voetbalwedstrijden herinneren ons misschien onbewust naar het oude voetballeven toen, na de roots van de voetbalvereeniging Herfte en de gebroerders van de Kragt.

Bronnen:

Noord centrale voetbalbond
https://nl.wikipedia.org/wiki/Jasper_Warner
Meters buitenspel 1983 van Gerard Schutte.
Zwolsche Courant van vrijdag 8 juli 1994.
Sportblad de IJsselstreek
De Berkumer 50^e jaargang nr. 8 juni 2022

Opmerking

* Kun je dit artikel uitbreiden of heb je opmerking(en) over deze tekst.

Wil je een fout of feitelijke onjuistheid melden? Mail dit alstublieft naar historischwijthmen@gmail.com of gebruik het contact formulier.

Alvast hartelijk dank voor uw medewerking.

** Zie voor ons privacybeleid: https://www.wijthmen.nl/ons-privacybeleid/

Gerard Hülsmann

19 oktober 2022

Voetbalvereeniging Herfte 1922-1925

Uw nieuwsitem?

Verenigingen

Wijthmen.nl